Üretra darlığı neden olur? İdrar kanalı daralmasının nedenleri nelerdir? Üretra darlığı özellikle erkeklerde sık görülen, uygun tedavi yapılmadığı takdirde sık tekrar eden ve kişinin hayat kalitesini oldukça bozan bir sağlık sorunudur. En önemli üretra darlığı belirtisi idrar yapmada zorlanmadır.
Üretra darlığı nedenleri arasında en sık görülen trafik kazaları ya da düşmeler sonucu gelişen üretra yaralanmaları ve sonda takılması ya da kapalı prostat ameliyatı gibi üretra yoluyla uygulanan tıbbi işlemlerdir.
Üretra darlığının en sık görülen nedeni iyatrojenik üretra yaralanmalarıdır. İyatrojenik üretra yaralanması, uygulanan tıbbi işlemlere bağlı olarak ortaya çıkan darlıklardır. Enflamasyon, enfeksiyon, kanser ve doğuştan olan bozukluklar da üretra darlığının diğer nedenleri arasında yer alır. Üretral darlıkların yaklaşık% 30’unun ise nedeni bilinmemektedir.
Üretra darlığı, yaklaşık olarak erkeklerin % 0,6 ‘sında görülür. İdrar kanalının içini döşeyen tabakanın zedelenmesi sonucu oluşan skar dokusuna bağlı olarak ortaya çıkar.
Ön üretra darlıklarında neden genellikle enfeksiyon ve travmalara (yaralanma) bağlıdır. Arka üretra darlıkları ise leğen kemiği kırıkları ya da cerrahi girişimler sonucu oluşur
En Sık Görülen Nedenler Nelerdir?
İdrar kanalı daralması en sık görülen nedenleri: Uygun olmayan idrar sondası takılması, üretra yoluyla uygulanan tıbbi işlemler, ışın tedavisi, liken skleroz ve bel soğukluğudur.
İdrar Sondası Takılması
İyatrojenik üretra yaralanmasının en önemli nedeni idrar sondası takılmasıdır. Normalde uzman kişilerce ve uygun olan sonda takıldığında bir sorun yaşanmaz. Ancak, ehil olmayan kişilerce tarafından takılan sondalar, uygun olmayan sondaların takılması, takılan sondanın kalın olması ve sondanın uzun süre takılı kalması üretrada yaralanmaya ve dolayısıyla darlığa neden olur. Yaklaşık her 3 üretra darlığından 1’inin nedeni sondaya bağlı gelişen darlıklardır. Bu yüzden takılan sondanın mutlaka deneyimli bir kişi tarafından takılmasına, sondanın kalınlığının üretra genişliğine uygun olmasına ve işlem sırasında kayganlaştırıcı maddelerin kullanılmasına dikkat edilmelidir. Kullanılan sondanın yapısı da üretral darlık oluşumunda önemli bir etkiye sahiptir. Silikon maddeden yapılmış olan sondalar daha az darlığa neden olmaktadır.
Üretra Yoluyla Uygulanan Tıbbi İşlemler
Sistoskopi, TUR adı verilen kapalı prostat ve mesane kanseri ameliyatı, idrar yolları ve böbrek taşlarının tedavisi için uygulanan yöntemler üretrada yaralanmaya neden olarak darlığa neden olabilir.
Işın Tedavisi (Radyoterapi)
Prostat kanseri tedavisinde uygulanan radyoterapi yani ışın tedavisi üretrada darlık oluşumuna neden olabilmektedir. Radyasyon tedavisi sonrası üretral darlık genellikle tedaviden 1-3 yıl sonra gözlenmektedir. Prostat kanseri için radyasyon tedavisi sonrası üretral darlık görülme sıklığı % 0-18 arasında değişmektedir.
Işın tedavisi dışarıdan, içeriden ya da hem içeriden hem de dışarıdan uygulanabilir. Darlık gelişme riski, dışarıdan uygulanan ışın tedavisinde yaklaşık % 2, içeriden uygulanan ışın tedavisinde % 4 ve iç ve dış radyoterapi birlikte uygulandığında ise risk % 11′ dir.
Ayrıca kişinin daha önce kapalı prostat ameliyatı geçirmiş olması, şeker hastası ya tansiyon hastası olması darlık gelişimini artıran risk faktörleridir.
Liken Skleroz
Liken skleroz, üretral darlıkların yaklaşık % 10’unu oluştur. Liken skleroz, nedeni bilinmeyen, genital organların kronik, enflamatuar bir cilt hastalığıdır.
Bel Soğukluğu Üretra Darlığı Yapar Mı?
Bel soğukluğu ya da gonore, cinsel yolla bulaşan ve sık görülen bir hastalıktır. Hem erkeklerde ham de kadınlarda görülebilir. Erkelerde daha çabuk kendini belli eder. Mutlaka eş tedavisi de yapılmalıdır. Hastalığın tedavisi mümkündür, ancak tekrar eden ve tedavi edilmeyen hastalıklarda idrar kanalı içinde skar dokusu meydana gelir, bu durum üretrada darlığa yol açar.